the diving bell and the butterfly

η οθόνη από μαύρη γεμίζει σιγά σιγά με απαλά χρώματα και φλου σχήματα ενώ οι πρώτοι ήχοι φτάνουν στ' αυτιά μας. ο Jean Bauby συνέρχεται. γύρω από το κρεβάτι του διάφοροι γιατροί και νοσοκόμοι προσπαθούν να επικοινωνήσουν μαζί του και να του ανακοινώσουν την πάθησή του, σύνδρομο "locked in" (θα εξηγήσω παρακάτω). η ματιά του, όμως, προτιμά να φέρνει βόλτες στο δωμάτιο του νοσοκομείου, να περιεργάζεται το περιβάλλον, την υφή των επιφανειών και των υφασμάτων, τα πρόσωπα των ανθρώπων που προσπαθούν να του μιλήσουν. με αυτόν τον οπτικά εύγλωττο τρόπο, ο σκηνοθέτης Julian Schnabel (φημισμένος ζωγράφος) μας τοποθετεί εξαρχής στη θέση του πρωταγωνιστή, δίνοντάς μας τις καλύτερες θέσεις για να βιώσουμε την κατάσταση του ανθρώπου, που σε μια στιγμή μεταμορφώθηκε από πρωταγωνιστής της παρισινής κοινωνικής ζωής σε βαρυποινίτη φυλακισμένο σ' ένα σάρκινο σκάφανδρο. με το πέρασμα του χρόνου, ο φακός εγκαταλείπει την υποκειμενική θέση και αρχίζει να παρατηρεί τον Bauby από μια εξωτερική οπτική γωνία, σαν όλους τους δικούς του ανθρώπους που έρχονται να τον επισκεφτούν ή τους εργαζομένους του νοσοκομείου που τον φροντίζουν, σα να εξοικειώνεται κι αυτός με το νέο τρόπο ζωής του ηρωικού ασθενή.
οι αναμνήσεις μπλέκονται με το υποσυνείδητο κι αυτό με τη σειρά του με διάφορα όνειρα και όλα μαζί αντιπαραβάλλονται με τις τωρινές παρατηρήσεις του Bauby και τυλίγονται με την αφήγηση των σκέψεών του. ικανότατος μαέστρος ο Schnabel φροντίζει να μην παραφωνίζει κανένα από τα παραπάνω στοιχεία, κρατώντας αυτή την ιδιότυπη συμφωνία σε αρμονική νιρβάνα, η οποία τροφοδοτείται τακτικά με φως, χρώματα και συναισθήματα, και τη μαγευτικά ισορροπημένη ερμηνεία του Mathieu Amalric στον πρωταγωνιστικό ρόλο. παρά τις εγγενείς δυσκολίες του συγκεκριμένου ρόλου, ο Amalric, με τα ελάχιστα εφόδια που είχε στη διάθεσή του, καταφέρνει να μεταδώσει όλες τις ψυχολογικές μεταπτώσεις του χαρακτήρα του χωρίς να υπερβάλει παραπάνω από το αυτονόητο, αποφεύγοντας τις μελοδραματικές παγίδες και τονίζοντας ξανά και ξανά το ύστατο δώρο που άφησε σαν κληρονομιά ο Bauby: το ασίγαστο χιούμορ και την ανεξάντλητη αισιοδοξία που τρέφουν αυτή τη μικρή, ανήσυχη πεταλούδα που ονομάζεται πνεύμα.
πρόκειτε για την αληθινή ιστορία του Jean Dominique Bauby, αρχισυντάκτη του γαλλικού ELLE, ο οποίος στις 8 Δεκεμβρίου του 1995, σε ηλικία 43 ετών, υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και έπεσε σε κώμα. συνήλθε είκοσι ημέρες αργότερα, βρισκόμενος στο νοσοκομείο του Μπερκ, έχοντας προσβληθεί από το σπάνιο σύνδρομο ("locked in"), λόγω σοβαρότατης βλάβης του στελέχους του εγκεφάλου. ενώ όλα του τα ζωτικά όργανα λειτουργούσαν κανονικά και είχε πλήρη αντίληψη του περιβάλλοντός του, ο εγκέφαλος αδυνατούσε να δώσει εντολές για κίνηση, "κλειδώνοντάς" τον έτσι μέσα στο ίδιο του το σώμα και μπορούσε μόνο να κινήσει ελαφρώς το κεφάλι και ν' ανοιγοκλείσει το αριστερό του βλέφαρο. ο μόνος τρόπος επικοινωνίας που είχε ήταν μέσω του αριστερού του ματιού, το οποίο έκλεινε την κατάλληλη στιγμή σταματώντας την απαγγελία της αλφαβήτου από τη λογοθεραπεύτριά του στο επιθυμητό γράμμα, σχηματίζοντας αργά και με κόπο την κάθε λέξη. έτσι ακριβώς, γράμμα - γράμμα, υπαγόρευσε τα απομνημονεύματα του, που ονομάστηκαν "the diving bell and the butterfly", στο οποίο βιβλίο βασίστηκε η ομότιτλη ταινία. ο Bauby πέθανε τελικά από καρδιακή ανεπάρκεια στις 9 Μαρτίου 1997, μόλις τρεις μέρες μετά την κυκλοφορία του βιβλίου.
διακρίσεις, βραβεία, χρυσή σφαίαρα καλύτερης ξενόγλωσσης το 2007 (με αντιπάλους τα εξαιρετικά "4 months, 3 weeks and 2 days", "persepolis" και "lust, caution")

αυτά για την ώρα, θα τα πούμε αργότερα...

Ανεπρόκοπος